"Onze compost is van grote waarde"
23 januari 2018
In 1993 won het huidige Orgaworld in Lelystad een tender voor het vergisten en composteren van GFT. Het was de eerste Nederlandse installatie die uit het groente-, fruit- en tuinafval van bewoners groene stroom ging winnen. 24 jaar later wordt er nog druk ondernomen aan de rand van het nieuwe industrieterrein Flevokust Haven en staan ze misschien wel aan de vooravond van een nieuwe technologische doorbraak. Met directeur Klaas van den Berg praten we over Canada, Brussel, Delft en Flevokust Haven.
Aan het einde van een doodlopende weg ligt de Orgaworld Vergisting Biocel. Hier draait de vergister van Orgaworld al 24 jaar lang in relatieve rust. ‘Er was een locatie met een bedrijfsmatige bestemming’, weet directeur Klaas van den Berg van de verhalen. ‘Voor ons zat er een bedrijfje, dat vertrok en sinds wij in 1993 de tender van de gemeente Lelystad wonnen, zitten we hier.’
Canada
In die jaren breidde het bedrijf uit met andere composteer- en vergistingsfabrieken in Amsterdam, Drachten, Lelystad en zelfs aan de andere kant van the Atlantic in het Canadese Ottowa, Vancouver en London. Het toont de unieke kwaliteit van het bedrijf. Van den Berg: ‘De Canadezen schakelden ons in voor de bouw van grote composteerinstallaties. Wij werken daar ook veel met Nederlandse leveranciers; de techniek in Nederland is van uitzonderlijk hoog niveau.’
Brussel
Dat het niveauverschil ook nadelen heeft, blijkt wel uit de Europese regelgeving waar Orgaworld tegenaan loopt. Van den Berg zit in een denkclub over de transitieagenda’s die horen bij het Nationale Grondstoffenakkoord en vindt het belangrijk dat Nederland zich niet te veel laat remmen door Brussel. ‘In Nederland staan supergeavanceerde vergistings- en compostinstallaties die het proces efficiënter en gecontroleerder kunnen uitvoeren dan op andere plaatsen in Europa. Beleidsbepalers in Brussel gaan regelgeving maken en zoeken dan een middenweg om te bepalen wat de wettelijke composteertijd moet zijn. In onze installatie hebben wij in zeer korte tijd een hoogwaardig product dat aan de strengste composteisen voldoet, maar in Brussel bepalen ze nu dat het afval een minimale verblijftijd moet hebben voordat je het kunt gebruiken. Als zulke regels daadwerkelijk worden doorgevoerd, dan nemen onze inkomsten enorm af, terwijl er hier in Lelystad een beter product wordt gemaakt dan in buitenlandse installaties waar het composteerproces langer duurt.’
Delft
Ondertussen laat Orgaworld zich niet remmen en is het bedrijf volop bezig met de TU Delft en Paques om bioplastics te ontwikkelen. Op microschaal is een volledige vergister nagebouwd in twee zeecontainers. ‘Er werken twee studenten van de TU Delft fulltime op ons terrein met die vergister. Ze zijn bezig met het kweken van een bacteriëncultuur waarmee we van groente-, fruit- en tuinafval bioplastics kunnen maken. Dat is geen kleinschalige pilot, omdat we ook ’iets’ willen doen aan innovatie. Dit is een serieuze investering, zowel in geld als in menskracht.’
Flevokust Haven
Het is een investering in de toekomst die Orgaworld weer verder op de kaart moet zetten als innovatieve recycler. Van den Berg juicht de komst van Flevokust Haven dan ook toe. ‘Vervoer van compost via binnenvaart is een optie die we op het netvlies hebben. De meeste van onze klanten zijn gevestigd in de regio. Ook hebben wij compost dat erg rijk is met fosfaat. Door de Nederlandse regelgeving kunnen boeren dat niet gebruiken, omdat ze dan normen overschrijden. In Polen is daar echter bijvoorbeeld veel vraag naar. Met de ontwikkeling van Flevokust Haven wordt vervoer via binnenvaart wel weer een serieuzere optie. Bulklading met compost dat rijk is aan fosfaat richting Polen is interessant. Doordat er een haven in op korte afstand wordt ontwikkeld, zijn dat wel scenario’s waar wij aan denken.’ Ook de plannen om van Flevokust Haven een biobased-cluster te maken vindt Van den Berg interessant. ‘Wij liggen net buiten het bestemmingsplan, maar passen heel goed binnen het cluster. Daar dragen we straks graag aan bij.
Grand design
Op ander vlak weten de gemeente Lelystad en Orgaworld elkaar al goed te vinden. Eind 2016 sloot Orgaworld samen met de gemeente en nog twaalf andere partijen een overeenkomst waarmee alle energie in de toekomst duurzaam wordt opgewekt door Lelystad. Het Grand Design koppelt vraag en aanbod slim aan elkaar. In het kader van het Grand Design, een schetsontwerp voor duurzame energieproductie en infrastructuur in Lelystad, wordt ook met Flevokust Haven gezocht naar nieuwe projecten om biogas op te wekken en hieraan toepassingen te koppelen. Orgaworld speelt daar als lokale energiebron een belangrijke rol in en boekt ook al grote successen via Vandebron, de energiemarktplaats waar mensen stroom kunnen opkopen van de plek die ze willen. ‘De groene stroom van Orgaworld Lelystad is al compleet uitverkocht’, zegt Van den Berg.